Gliwice
Kościół Chrystusa Króla
Głosy | Klawiatury | Traktura gry | Traktura rejestrów |
56 | 3+P | elektro-pneumatyczna | elektro-pneumatyczna |
Prospekt |
W dniu 3 listopada 1935 roku biskup wrocławski, kardynał Adolf Bertram, dokonał konsekracji kościoła i utworzenia (erygowania) parafii Chrystusa Króla w Gliwicach. Wydaje się, iż kryzys finansowy lat trzydziestych XX wieku, który dotknął również tę parafię, pozwolił jedynie na zainstalowanie przez Carla Berschdorfa niewielkiego 12-głosowego instrumentu.
Wziąwszy pod uwagę ustną relację ks. prał. Józefa Dylusa, wydaje się, iż pierwotny instrument był traktowany jedynie jako tymczasowy i od samego początku myślano o budowie większych organów, które dostosowane byłyby do wnętrza kościoła. Być może to sam organmistrz Carl Berschdorf zaproponował parafii Chrystusa Króla w Gliwicach nowy, o wiele większy instrument, który „pierwotnie przeznaczony był dla jakiegoś kościoła w Czechach, do którego z jakiegoś powodu nie trafił”. Poza trzema kserokopiami i skąpymi zapisami w kronice parafia nie dysponuje żadnymi dokumentami dotyczącymi budowy obecnego instrumentu.
Według ustnej informacji uzyskanej od Georga Blasela, jednego z pierwszych organistów kościoła, w budowie oraz projektowaniu dyspozycji nowego instrumentu aktywny udział brał prof. Ernst Kaller z Essen, urodzony 28 marca 1898 roku w pobliskim Bytomiu, którego rodzina zamieszkiwała na terenie parafii. On też dokonał odbioru instrumentu, a następnie zagrał utwory Jana Sebastiana Bacha podczas koncertu inauguracyjnego po poświęceniu organów w dniu 23 kwietnia 1943 roku.
Środkowa część obecnego prospektu nawiązuje do pierwszego instrumentu, który obecnie znajduje się w Kaplicy Zbawiciela w Katowicach.
Powojenne losy instrumentu nie są bliżej znane. Według ustnej informacji uzyskanej od ks. prof. Kazimierza Wolszy, w latach 70. XX wieku instrument wymagał pilnej naprawy. Któryś z ówczesnych organistów sprowadził z Niemiec książkę na temat niemieckiego budownictwa organowego i własnoręcznie dokonał najpilniejszych korekt. Jednak wobec stale pogarszającego się stanu instrumentu ks. prał. Józef Dylus zadecydował o przeprowadzeniu w roku 1981 remontu kapitalnego, który został powierzony firmie organmistrzowskiej Rudolfa Kuźnika z Rybnika.
We wnętrzu szafy organowej znajduje się całkowicie pneumatyczny dodatkowy kontuar wraz ze stanowiskiem do kalikowania zawierający głosy II manuału oraz 4 głosy klawiatury nożnej, na którym można akompaniować w przypadku awarii zasilania.
Stół gry |
Manuał I
1. Praestant 16′ 12. Trompete 16′
13. Horn 8′
14. Zinke 4′
|
Manuał II
1. Weitgedeckt 8′ 11. Krummhorn 8′
12. Oboe 4′
|
Manuał III
1. Bordun 16′ 14. Dulzian 16′
15. Trompete 8′
16. Schalmei 4′
|
Pedał
1. Principalbass 16′ 11. Posaune 16′
12. Trompetbass 8′
13. Klarine 4′
14. Singend Kornett 2′
|
Dodatkowy stół gry wewnątrz szafy organowej |