Zasady postępowania

INSTRUKCJA DOTYCZĄCA BUDOWY ORAZ REMONTÓW ORGANÓW

  1. Normy wspólne
  2. Troska o organy wypływa z istniejącej w Kościele od wielu wieków tradycji otaczania szczególną czcią tradycyjnych organów piszczałkowych, które swoim brzmieniem pomagają wiernym oddawać chwałę Bogu, przyczyniają się do ich osobistego uświęcenia oraz nadają liturgii bardziej uroczysty charakter (KL 120; MS 62).
  3. W Diecezji Gliwickiej obowiązują następujące zasady dotyczące budowy i remontów organów:

2.1. Proboszczowie i administratorzy parafii zobowiązani są złożyć w Sekcji Muzyki Kościelnej pisemną prośbę o konsultację i wyrażenie zgody na: podjęcie prac związanych z budową nowych organów piszczałkowych, remont organów już istniejących oraz zakup instrumentów elektronicznych, będących jedynie instrumentami tymczasowymi.

2.2. Kategorycznie zabrania się podejmowania wszelkich przedsięwzięć, o których mowa w 2.1., bez pisemnej zgody Sekcji Muzyki Kościelnej.

2.3. Odbioru nowych organów piszczałkowych lub ich remontu dokonuje Podkomisja do spraw Organów.

  1. Tryb postępowania w przypadku budowy nowych organów
  2. Wstępna konsultacja z Sekcją Muzyki Kościelnej oraz Podkomisją do Spraw Organów ma dotyczyć wyboru firmy organmistrzowskiej do budowy nowego instrumentu.
  3. Po uzyskaniu akceptacji proponowanego zamierzenia proboszcz lub administrator parafii powinni zwrócić się do wybranych firm organmistrzowskich z prośbą o sporządzenie wstępnego projektu budowy nowego instrumentu. W związku z tym powinni udostępnić firmom wnętrza miejsc kultu celem dokonania wyboru miejsca ustawienia organów, oceny warunków akustycznych oraz przeprowadzenia wstępnych pomiarów.
  4. Wyłonienie budowniczego oraz projektu instrumentu powinno się dokonać na drodze konkursu lub przetargu, które powinny zostać zorganizowane przez proboszcza lub administratora parafii w porozumieniu z Sekcją Muzyki Kościelnej oraz Podkomisją do spraw Organów.
  5. Proboszcz lub administrator parafialny, za zgodą Podkomisji do spraw Organów, może powołać w charakterze doradcy osobę będącą autorytetem w dziedzinie budownictwa organowego, aby służyła mu radą i pomocą w podejmowaniu właściwych decyzji oraz była obecna przy odbiorze instrumentu.
  6. Po dokonaniu wyboru organmistrza rozmowy proboszcza lub administratora parafii z Sekcją Muzyki Kościelnej i Podkomisją do spraw Organów powinny koncentrować się na ocenie wstępnego projektu budowy organów, który winien zawierać następujące informacje: dane budowniczego, liczba manuałów, rodzaj traktury, estetyka brzmienia, liczba głosów oraz szczegółowy kosztorys. Oprócz tego w projekcie powinny znaleźć się wstępne rysunki techniczne, w tym wstępny projekt prospektu organowego oraz szczegółowy harmonogram prowadzenia prac organmistrzowskich.
  7. Na tym etapie Podkomisja do spraw Organów powinna dokonać wizji lokalnej miejsca kultu oraz ocenić projekt.
  8. Po akceptacji projektu przez Podkomisję do spraw Organów proboszcz lub administrator parafii powinni wystąpić z pisemną prośbą do Sekcji Muzyki Kościelnej o wyrażenie zgody na budowę organów.
  9. Spisanie wstępnej umowy pomiędzy Zamawiającym (proboszczem parafii lub administratorem parafii) a Wykonawcą (organmistrzem) powinno zostać potwierdzone przez Sekcję Muzyki Kościelnej. Kopia umowy powinna być przechowywana w archiwum Sekcji Muzyki Kościelnej.
  10. Budowniczy organów w terminie określonym w umowie wstępnej jest zobowiązany do przedstawienia szczegółowego projektu budowy instrumentu wraz z obliczeniami konstrukcyjnymi oraz wszystkimi rysunkami technicznymi, w tym powinien być również zawarty przebieg menzur w poszczególnych głosach.
  11. Po akceptacji projektu powinno nastąpić spisanie pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcą właściwej umowy na budowę instrumentu, zaakceptowanej przez Sekcję Muzyki Kościelnej. Kopia umowy powinna być przechowywana w archiwum Sekcji Muzyki Kościelnej.
  12. Realizacja poszczególnych etapów budowy powinna nastąpić według wcześniej uzgodnionego harmonogramu. Każdy etap powinien być zatwierdzony przez Podkomisję do spraw Organów. W trakcie realizacji budowy instrumentu proboszcz lub administrator parafii może poprosić Podkomisję do spraw Organów o uwagi na temat prowadzonych prac organmistrzowskich.
  13. Odbiór wykonanego instrumentu przez Sekcję Muzyki Kościelnej i Podkomisję do spraw Organów powinien zostać dokonany w obecności budowniczego, proboszcza lub administratora parafii, organisty oraz dwóch przedstawicieli Parafialnej Rady Duszpasterskiej. Kopia protokołu odbioru powinna być przechowywana w archiwum Sekcji Muzyki Kościelnej.
  14. Ostatnią ratę wynagrodzenia, w wysokości 10% całkowitych kosztów za budowę instrumentu, organmistrz powinien otrzymać po pozytywnym komisyjnym odbiorze wykonanych prac.

III. Tryb postępowania w przypadku remontu organów

  1. Wyboru, w drodze konkursu, firmy mającej się podjąć remontu organów powinni dokonać proboszcz lub administrator parafii w porozumieniu z Sekcją Muzyki Kościelnej i Podkomisją do spraw Organów. Wybór powinno poprzedzić zwrócenie się do wybranych firm organmistrzowskich o przedłożenie ofert z przedstawieniem zakresu, dokładnych specyfikacji proponowanych prac remontowych oraz szczegółowego kosztorysu części i zaplanowanych prac. Na tym etapie należy udostępnić instrument wybranym firmom celem dokonania dokładnej oceny jego stanu technicznego.
  2. Po dokonaniu wyboru firmy proboszcz lub administrator parafii powinni zwrócić się z pisemną prośbą do Sekcji Muzyki Kościelnej o zgodę na podjęcie prac remontowych przez wybranego organmistrza. Do prośby powinien zostać dołączony szczegółowy wykaz oraz kosztorys zaplanowanych prac remontowych.
  3. Przed podpisaniem umowy powinna mieć miejsce konsultacja kosztów remontu z ekonomem diecezjalnym.
  4. Przed rozpoczęciem remontu nie wyklucza się oględzin przez Podkomisję do spraw Organów. Na tym etapie Komisja, o której mowa, może dokonać korekty z zakresu prac remontowych.
  5. Kompetentną do zatwierdzenia zakresu prac i kosztorysu jest Podkomisja do spraw Organów.
  6. Po zatwierdzeniu zakresu prac i kosztorysu należy podpisać umowę na remont organów pomiędzy Zamawiającym (proboszczem lub administratorem parafii) a Wykonawcą (organmistrzem). Kopia umowy powinna być przechowywana w archiwum Sekcji Muzyki Kościelnej.
  7. Po podpisaniu umowy powinna nastąpić realizacja poszczególnych etapów remontu, uprzednio zatwierdzonych przez Podkomisję do spraw Organów.
  8. Po zakończeniu prac powinien nastąpić odbiór instrumentu przez moderatora Sekcji Muzyki Kościelnej oraz Podkomisję do spraw Organów, w obecności organmistrza, proboszcza lub administratora parafii oraz organisty. Protokół odbioru powinien zostać podpisany przez wszystkich uczestników komisyjnego odbioru. Kopia protokołu powinna być przechowywana w archiwum Sekcji Muzyki Kościelnej.
  9. Ostatnią ratę wynagrodzenia, w wysokości 10% całkowitych kosztów za remont instrumentu, organmistrz powinien otrzymać po pozytywnym komisyjnym odbiorze wykonanych prac.
  10. Strojenie organów
  11. Ze względu na dużą częstotliwość prac strojeniowych w instrumentach piszczałkowych oraz niewielki zakres możliwej mechanicznej ingerencji w strukturę organów przy tego typu pracach (okresowa korekta stroju, strojenie głosów językowych) do podpisania umowy pomiędzy Zamawiającym (proboszcz lub administrator parafii) oraz Wykonawcą nie są wymagane konsultacja ani zatwierdzenie przez Sekcję Muzyki Kościelnej oraz Podkomisję do spraw Organów.
  12. Strojenie instrumentu dokonuje się w wyniku porozumienia pomiędzy proboszczem lub administratorem parafii a organmistrzem, posiadającym odpowiednie uprawnienia do prowadzenia tego typu prac (dyplom organmistrzowski).
  13. Odbiór wykonanych prac związanych ze strojeniem całego instrumentu powinien zostać dokonany przez Podkomisję do spraw Organów.
  14. Dokumentacja organowa
  15. W celu regularnej obserwacji stanu technicznego organów piszczałkowych należy prowadzić dokumentację organową. Dlatego proboszcz lub administrator parafii powinni założyć tzw. zeszyt organowy, który powinien się znajdować w bezpośredniej bliskości organów na chórze muzycznym.
  16. Zadaniem organisty (organistów) jest ścisły nadzór nad funkcjonowaniem instrumentu i dokładne wpisywanie do zeszytu, z konkretną datą, wszelkich niesprawności i zaistniałych w danym momencie problemów związanych z działaniem organów. Kategorycznie zabrania się organistom znacznych ingerencji w strukturę instrumentu bez porozumienia z organmistrzem.
  17. Oprócz tego w zeszycie powinny zostać zawarte dane podstawowe o instrumencie: data budowy, dane budowniczego, daty i zakres kolejnych remontów oraz strojenia organów.
  18. Z uwag naniesionych w zeszycie powinien skorzystać organmistrz przed przystąpieniem do prac.
  19. Po przeprowadzeniu prac organmistrz powinien opisać wykonane prace, stan instrumentu, a także podać ewentualne zalecenia, podpisując je oraz zamieszczając swoją pieczątkę.
  20. Dokumentacja organowa powinna zostać sprawdzona podczas wizytacji przez moderatora Sekcji Muzyki Kościelnej.